Narsisizm nedir
İnsanın kendine hayran olması ve herkesten üstün olarak görmesi şeklinde tanınan narsisizm günümüzde en çok görülen psikolojik problemlerden biridir. İleri düzeyde narsist bozukluklar tedavi edilmesi gereken rahatsızlıklardandır. Yunan mitolojisindeki nergis çiçeğiyle bir ilgisi olduğu var sayılan Narsisizm ’in ilginç bir geçmişi bulunmaktadır.
Narsisizmin Kökeni
Kelime olarak Yunan mitolojisindeki Narkissos’a benzetilen narsisizm kendine hayranlık duyma ve âşık olma anlamındadır. Narkissos ise Yunan mitolojisinde kendisine âşık olan bir, kendini çok beğenen mitolojik bir karakterdir. Zamanla insanın kendisini ifade ettiği ve kendi benliğini üstün gördüğü ego kelimesi de bu mitolojik karakterden türemiştir. Bu çerçevede Narsisizmi anlamak için Narkissos’un efsanesini bilmek uygun olacaktır.
Narkissos Efsanesi
Yunan mitolojisinde su perisi olarak adlandırılan Echo güzelliği ile nam salmıştır. Kendisinden etkilenen ve kendisine talip olan hiçbir erkeği kabul etmeyen Echo zamanla kendisini herkesten güzel görmeye ve şımarmaya başlar. Bir süre sonra oldukça yakışıklı Narkissos’u gören Echo ona tutulur ve âşık olur. Aşkını anlatmak ve kendisini ifade etmek için Narkissos’un peşinde gezmeye başlar. Fırsat bulduğunda duygularını Narkissos’a anlatır ancak ondan net bir şekilde ret cevabı alır. Bu reddediliş Echo’nun bütün kimyasını bozar ve günden güne eriyen Echo yok olur.
Diğer periler Narkissos’un Echo’yu reddetmesine ve Echo’nun karşılıksız aşkı sebebiyle yok olmasına çok üzülürler ve Narkissos’u tanrılara şikâyet ederler. Tanrılar Narkissos’u cezalandırırlar. Tanrıların Narkissos’a verdikleri ceza ise karşılıksız aşktır. Bir gün dere kenarında su içmek isteyen Narkissos suda kendi yansımasını görür ve kendisine âşık olur. Suyun başından kendisine hayran hayran bakmaktan kendini alamayan Narkissos kendisine öyle tutulmuştur ki su içmeyi bile aklına getiremez. Uzun süre boyunca kendi hayranlığı karşısında kımıldayamayan Narkissos susuzluktan erir ve kaybolur. Onun kaybolduğu yerde ise bir Nergis çiçeği boy verir.
Bu efsane günümüzde Narsisizm olarak bilinen durumun kökeni olarak kabul edilmektedir. Ayrıca Nergis çiçeği de Narsisizm ’in sembolü olarak görülmektedir.
Bu efsaneden aslında çıkarılacak önemli dersler bulunmaktadır. Narsisizm ‘in ölçüsüz bir şekilde olması insanı yok edebilmektedir. İnsanın kendini önemli görmesi, özgüvenli olması, kendisine bakması güzel ve olması gereken şeyler olduğu halde bunlarda aşırıya kaçılması ve ölçünün kaybedilmesi insan için önemli problemlerin ortaya çıkmasına sebep olacaktır.
Türk Dil Kurumu’na göre, narsisizmin karşılığı özseverlik.
TDK, özseverlik kelimesini “kişinin kendi bedensel ve ruhsal benliğine karşı duyduğu hayranlık ve bağlılık, narsistlik, narsisizm” olarak tanımlıyor.
Narsisizm, birçok kişilik özelliğinin bir araya toplanmasıyla ortaya çıkıyor ve bu kişilik özellikleri aslında birçok kişide mevcut.
Ancak bunun ileri boyutlarda olmasına tıpta Narsisistik Kişilik Bozukluğu adı veriliyor.
Uzmanlar, sosyal medyanın da narsistik davranışları teşvik edici bir rol oynadığını belirtiyor.