Sarı Saltuk Kimdir?
Sarı Saltuk’un hayatı ile ilgili en önemli bilgiler Saltukname adlı eserde ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır. Bunun dışında; Evliyaname, Seyahatname, Abdulkadir Geylani menkıbesi gibi eserlerde de kendisinden sıkça bahsedilmiştir. İşte, Sarı Saltuk ile ilgili eserlerde belirtilenler…
Sarı Saltuk Hakkında Genel Bilgiler
Mücahit-gazi, alp-eren, zat-ı ermiş vb. unvanlara sahip olan Sarı Saltuk’un hakkında bilinen bilgiler oldukça azdır. Sarı Saltuk’un gerçek adı Şerif Hızır’dır. Tüm Bektaşi şeyhlerine atıfla olduğu gibi Şerif Hızır’ın soyu da Hz. Ali’den hareketle Hz. Muhammed’e bağlanır. Şerif Hızır’ın dedesinin Hüseyin babasının ise Hasan adını taşıyor olması Bektaşiliğe temas edip daha sonra temele oturacak olan Hz. Ali kültüne nispetle yazılmış olabileceği kuvvetle muhtemeldir. Birer fetih kahramanı olarak gösterilen ataların ölümünden sonra Şerif Hızır üç yaşında babasız kalır. Onu Seravil adında bir lala yetiştirir.
Sarı Saltuk’un Gençlik Yılları
Şerif Hızır; at biniciliği, ok atıcılığı ve avlanma konularında oldukça yetenekliydi. Bunu öğrenen dönemin sultanı Süleyman Sebüktekin, bu başarısının ödülü olarak Sarı Saltuk’u maaşa bağlar. Şerif Hızır, katıldığı bir savaşta, karşı tarafta bulunan Alyon isimli şahsı yenmiş ve bu şahıs Şerif Hızır’a “Sarı Saltuk” adını vermiştir. Sarı Saltuk, tüm savaşlara korkusuzca giren ve gözü kara bir kişiliğe sahipti. Öyle ki, savaşlarda dans eder gibi düşmanları yendiği söylenir. Sarı Saltuk’un tam dört boyutta mekân değiştirdiği ve düşmanlar fark etmeden onları yendiği de yazılanlarda belirtilmiştir. Evliyaname adlı eserde yazılanlara göre Sarı Saltuk Papaz Sveti Nikola ile tanıştıktan sonra onu öldürür ve onun yerine papaz kılığına girer. Daha sonra tüm gayrimüslim halkı etrafında toplayarak Müslüman olmalarını sağlar.
Sarı Saltuk’un Ölümü
Sarı Saltuk yazılanlara göre hiçbir şekilde kılıç işlemez özelliklere sahiptir. Saltukname’de geçen yazılara göre Sarı Saltuk, düşmanları tarafından önce zehirlenir ve ardından hançerlenerek 99 yaşında şehit edilir.
