24 Mart
1938 – Devlet tarafından Cumhurbaşkanı için satın alınan Savarona yatına, İngiltere’nin Southampton limanında bayrak çekme merasimi. Törende Londra Büyükelçimiz Fethi Okyar da hazır bulunmuş, yat teslim alınışını takiben Hamburg’da inşa edildiği fabrikada bakımdan geçirilip bazı değişiklikler yapıldıktan sonra 22.5.1938 günü buradan hareketle 1.6.1938’de İstanbul’a gelmiştir.
Atatürk’ün, Çankaya’da Başbakan Celâl Bayar’ı kabulü.
1934 – Atatürk’ün, Çankaya’da Danimarka Elçisi Axel Noergaard’ın güven mektubunu kabulü.
Atatürk’ün, akşamüzeri Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü (Araş) ve Bolu Milletvekili İsmail Hakkı (Uzmay) Beylerin evlerine uğrayışı, akşam Çankaya’ya dönüşü.
1933 – Atatürk’ün, gece Çankaya’da film izlemesi.
1931 – Mustafa Kemal Paşa Türk Ocakları’nı CHP ile birleştirme kararı hakkında demeç verdi.
Atatürk’ün, Türkocakları’nı Cumhuriyet Halk Partisi ile birleştirme kararı hakkında demeci: “…Kurtuluş tarihinden beri ilmî sahada halkçılık ve milliyetçilik ilkelerini yaymaya sadakatle ve imanla çalışan ve bu yolda memnuniyeti gerektiren hizmetleri geçmiş olan Türkocaklarının, aynı esasları siyasî ve pratik sahada gerçekleştiren partimle bütün manasıyla tek vücut olarak çalışmalarını münasip gördüm. Bu kararım ise, millî kuruluş hakkında duyduğum itimat ve güvenin ifadesidir!”
1930 – Atatürk’ün, Ankara’ya gelen Macar Dışişleri Bakanı Walko’yu kabulü
1927 – Eski Erzurum Belediye Başkanı ve Manisa milletvekili Nafiz (Dumlu) Bey tarafından, Erzurumluların saygı ve bağlılıklarını sunmak üzere Atatürk şerefine bir balo verilmesi.
1926 – Atatürk’ün, yeni Polonya Elçisi Bader’in güven mektubunu kabulü ve Elçi’nin söylevine cevap konuşması.
1923 – Atatürk 24 Mart 1923 (ve 21 Şubat 1927)’de Time Dergisi’ne kapak oldu.
Atatürk’ün, Lâtife Hanım’la beraber Kütahya’ya gelişi ve Kütahya Lisesi’nde şerefine verilen çayda öğretmenlere seslenişi: “…Memleketimizi, toplumumuzu gerçek hedefine, saadet hedefine ulaştırmak için iki orduya ihtiyaç vardır. Biri vatanın hayatını kurtaran asker ordusu, diğeri milletin geleceğini yoğuran kültür ordusu!” [Kocatürk]
Atatürk’ün, Lâtife Hanımla beraber gece Kütahya’dan Ankara’ya hareketi.
1922 – Akşehir’de bulunan Mustafa Kemal, ateşkes önerilerini olumlu buldu. Ancak buna karşı sunulacak tezlerin ve önerilerin güçlü olmasını istedi.
İtilaf Devletlerinin Paris’teki toplantılarında ateşkes sorunu görüşüldü. Lord Curzon ile Fransız Poincare arasında görüş ayrılıkları ortaya çıktı.
Mustafa Kemal Paşa’nın cepheden vekiller heyeti başkanlığına direktifi: “Mütareke teklifini iyi telakki etmek lazımdır. Biz, yalnız onların teklif ettiği şartları kabul edemeyeceğimizden, mukabik şartları öne süreceğiz.”
Dışişleri Bakan Vekili Celâl (Bayar) Bey’in, İtilâf Devletleri’nin mütareke teklifi notasını Akşehir’de bulunan Atatürk’e bildirmesi.
Atatürk’ün, cepheden, Vekiller Heyeti Başkanlığı’na direktifi: “Mütareke teklifini iyi karşılamak lâzımdır. Biz yalnız, onların teklif ettiği şartları kabul edemeyeceğimizden karşı şartları öne süreceğiz.”
Cemal Paşa’nın, Paris’ten Atatürk’e mektubu: “Sizi temin ederim ki, Enver gerek Anadolu’nun zararını ve gerek Rusya ile Anadolu arasındaki ilişkilerin bozulmasını gerektirecek hareketlerde bulunmak istedikçe ona şiddetle karşı koyarak onunla katiyen işbirliği yapmayacağım. Bütün kudret ve kuvvetimle onun hareketlerine mâni olacağım! Son söz: Bütün ruhumla ve varlığımla sizinle beraber çalışmaktan başka bir fikrim yok!”
1921 – İkinci İnönü Zaferi (23 Mart-1 Nisan 1921)
1920 – Atatürk’ün, İstanbul’un işgali üzerine Anadolu’ya kaçan milletvekillerini İngilizlerin izlemesi üzerine Bandırma’da 14. Kolordu Komutanı Yusuf İzzet Paşa’ya telgrafı: “İngilizler, milletvekillerinin İzmit üzerinden Anadolu’ya kaçmakta olduklarını haber almışlardır. Verilen bilgiye nazaran bundan sonra İzmit üzerinden kaçış imkânsız gösterilmektedir. …Önlemlere girişilmiştir.”
1919 – İngilizlerin Urfa’yı işgali.
1918 – Ruşen Eşref (Ünaydın) Bey’in, Atatürk’le Anafartalar savaşları üzerine uzun mülakatına başlaması (Atatürk’ün, o zaman annesi ve kız kardeşi ile oturmakta olduğu Akaretler’deki evinde gerçekleşen bu görüşme, 24 Mart 1918 günü başlamış, iki günlük bir aradan sonra 27 ve 28 Mart günleri de devam etmiştir. Bu görüşme, aynı yıl Yeni Mecmua’nın Çanakkale Zaferi için hazırlanan fevkalâde sayısında “Anafartalar Kumandanı Mustafa Kemal ile Mülakat” başlığı altında yayımlanmıştır.
1916 – Atatürk’ün Resülayn (Ceylanpınar)’dan otomobille saat 15.00’de Mardin’e gelişi.
1915 – Çanakkale cephesinin önem kazanması üzerine, Genelkurmay Başkanlığı’nca Gelibolu’da 5. Ordu’nun kurulması kararı ve komutanlığına Mareşal Liman von Sanders’in atanması.
Alman General Liman Von Sanders 5. Ordu Komutanligi’na getirildi (Alman ordusunda general olarak görev yapan Liman von Sanders’e Osmanlı ordusunda mareşal rütbesi verilmiştir). Bu ordunun ihtiyatini olusturacak 19. Tümen’in komutanligina ise Kurmay Yarbay Mustafa Kemal getirildi.
Liman von Sanders 24 Mart 1915’te görev alır, 31 Mart’ta görev bölgesine gider. Yanında Kolordu Komutanı Esat Paşa, 9. Tümen Komutanı Albay Halil Sami ve 19. Tümen Komutanı Yarbay Mustafa Kemal olmak üzere Kabatepe ve Alçıtepe’den muharebe sahasını görür.
Atatürk’ün, 25 Şubat 1915 tarihinden beri üstlendiği Maydos Bölgesi Komutanlığfnı Albay Halil Sami Bey’e devrederek 19. Tümen Komutanlığı’na dönüşü.
